Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες, το σιτάρι (σκληρό και μαλακό) είναι πολύ πιο σπουδαίο από όλα μαζί τα άλλα χειμωνιάτικα σιτηρά και καλλιεργείται εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στα Παγκόσμια Κέντρα γενετικού υλικού για το φυτό αυτό. . Στη χώρα μας όμως όπως και στις άλλες Μεσογειακές χώρες λόγω του ήπιου χειμώνα η σπορά γίνεται κατά κανόνα το Φθινόπωρο, όπως και στα μαλακά σιτάρια και μάλιστα πρωιμότερα από αυτά.
Σε παγκόσμια κλίμακα και ειδικότερα σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες αυξάνει η κατανάλωση μακαρονιών και λοιπών ζυμαρικών. Έτσι υπάρχει ανάγκη για ολοένα μεγαλύτερη ποσότητα σκληρού σιταριού. Γενικά το σκληρό σιτάρι παρουσιάζει υψηλότερη θρεπτική αξία από τα αρτοποιήσιμα σιτάρια, περιέχει λιγότερο άμυλο, αλλά περισσότερες πρωτεΐνες, αμινοξέα, βιταμίνες και λιπαρά οξέα. Είναι γνωστό ότι στις Μεσογειακές χώρες το σκληρό σιτάρι είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα καλλιέργεια. Οι αποδόσεις του σκληρού σιταριού στη χώρα μας αυξήθηκαν θεαματικά στα μεταπολεμικά χρόνια. Το σιτάρι είναι το σπουδαιότερο των σιτηρών, τα οποία και από οικονομικής και από βιολογικής άποψης αποτελούν τη σημαντικότερη ομάδα του φυτικού βασιλείου.
Οι σπουδαιότερες περιοχές παραγωγής σιταριού είναι κατά σειρά η Βόρεια και Κεντρική Ασία, η Νότια Ρωσία, οι κεντρικές πεδιάδες των Η.Π.Α. και οι παρακείμενες του Καναδά, η λεκάνη της Μεσογείου, η Ινδία και η Βορειοδυτική Αυστραλία.
Ο αραβόσιτος ανήκει στην οικογένεια των αγροστώδων και έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με άλλα καλλιεργούμενα σιτηρά όπως ο σίτος, το ρύζι, το κριθάρι και άλλα. Η Ελληνική ονομασία του, "αραβόσιτος", σημαίνει "ο σίτος (σιτάρι) των Αράβων" και εισήχθη στην Ελλάδα το 1600 από τη Βόρεια Αφρική.
Σπέρνουμε το καλαμπόκι την Άνοιξη, 10 με 15 ημέρες μετά τους τελευταίες παγετούς στην περιοχή μας. Σημαντική παράμετρο αποτελεί η θερμοκρασία του εδάφους καθώς οι περισσότερες ποικιλίες αραβόσιτου δεν φυτρώνουν αν οι θερμοκρασία εδάφους είναι κάτω από 10 βαθμούς Κελσίου. Όταν η θερμοκρασία του εδάφους φτάσει τους 15 βαθμούς Κελσίου, οι σπόροι φυτρώνουν γρήγορα και τα φυτάρια καλαμποκιού εμφανίζονται από το έδαφος σε 7 με 10 ημέρες.Το βάθος σποράς των σπόρων καλαμποκιού, εξαρτάται από την υγρασία στο έδαφος. Αν το έδαφός μας κρατά υγρασία ψηλά, τότε βάζουμε τους σπόρους σε βάθος 2 με 3 εκατοστά.Αν στο έδαφός μας η υγρασία βρίσκεται βαθύτερα, σπέρνουμε τους σπόρους ακόμη και σε βάθος 8 εκατοστών.
Το κριθάρι είναι πιθανώς η αρχαιότερη τροφή δημητριακών του ανθρώπου. Ήταν το πρώτο γνωστό σιτηρό που καλλιέργησε ο άνθρωπος πριν από 10.000 χρόνια και το κυριότερο δημητριακό στους νεώτερους χρόνους. Κατά την εποχή του Σιδήρου, άρχισε να δίνει τη θέση του στο σιτάρι (με το οποίο ανήκει στην ίδια οικογένεια).
Συνήθως το κριθάρι σπέρνεται το φθινόπωρο και σε εξαιρέσεις (πολύ δριμείς χειμώνες) την άνοιξη.
Η φθινοπωρινή σπορά πρέπει να γίνεται 10-15 ημ. νωρίτερα από το σιτάρι λόγω της μειωμένης αντοχής του κριθαριού στο ψύχος. Από πειραματικά δεδομένα προκύπτει ότι οι πρώιμες σπορές υπερέχουν σημαντικά από τις όψιμες στο χειμωνιάτικο κριθάρι. Αυτό οφείλεται κυρίως στο μεγαλύτερο αριθμό γόνιμων στελεχών/φυτό που παρατηρούνται στις πρώιμες σπορές. Κατά μέσο όρο για την Ελλάδα η σπορά πρέπει να γίνεται από τα μέσα μέχρι τέλη Νοεμβρίου. Η ανοιξιάτικη σπορά γίνεται όσο το δυνατό νωρίτερα (μετά το πέρας των ανοιξιάτικων παγετών) για να αποφευχθούν οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού που μειώνουν τις αποδόσεις και υποβιβάζουν την ποιότητα. Έτσι, πρέπει να γίνεται από το τέλος Φεβρουαρίου μέχρι τα μέσα Μαρτίου, ανάλογα με την περιοχή.
ΣΙΤΟΣ ΣΚΛΗΡΟΣ
ΚΡΙΘΑΡΙ
